Οι πελάδες αποτελούν πρωταρχικά παραδοσιακές καλύβες ψαράδων για τη διαμονή, εργασία, την προστασία των ιβαριών και την αποθήκευση του εξοπλισμού τους και είναι κατασκευασμένες σε χαρακτηριστικά σημεία των ιχθυοτροφείων. Είναι πολύ στενά συνδεδεμένες με τον ξεχωριστό τρόπο ζωής της λιμνοθάλασσας και το τοπίο της περιοχής και η τεχνογνωσία της κατασκευής τους επιβιώνει στο χρόνο. Αποτελούν παραλλαγή της πασσαλόπηκτης κατοικίας, τύπο με διαχρονική χρήση σε πολλούς πολιτισμούς, ο οποίος εμφανίζεται από τα νεολιθικά κυρίως χρόνια. Αυτή η μορφή κατασκευής προσφέρεται ιδιαίτερα σε υδάτινα περιβάλλοντα (λίμνες, ποτάμια, λιμνοθάλασσες), καθώς προστατεύει από τις μεταβολές της στάθμης του νερού.
Πρόκειται για κατασκευές που εξυπηρετούν τις ανάγκες των ψαράδων και αποτελούνται από διάφορους χώρους. Η μετάβαση στην πελάδα γίνεται είτε με βάρκα από τη θάλασσα είτε από την ξηρά μέσω ξύλινων γεφυριών. Οι παλαιές, αυθεντικές, πελάδες ήταν από ξύλα, καλάμια και αδιάβροχη στέγη και πλευρές από χόρτο (ρέννα) και κατασκευάζονταν από έμπειρους τεχνίτες. Την κατασκευή τους, όπως και αυτή των καλαμωτών, δηλαδή των φραχτών από καλάμια που οριοθετούσαν τα ιβάρια, αναλάμβαναν ψαράδες με αντίστοιχη εμπειρία και τεχνογνωσία, υπολογίζοντας πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων τα θαλάσσια ρεύματα, την κατεύθυνση του αέρα, το βάθος του νερού και τη διαμόρφωση του εδάφους. Οι πελάδες χρησιμοποιούνταν ως αποθήκες, εργαστήρια και τσαρδάκια για το καλοκαίρι. Ο Στασινόπουλος προτείνει ως ερμηνεία του ονόματός τους ότι σημαίνει «επί πάλων», δηλαδή επί πασσάλων, οι οποίοι δένονταν μεταξύ τους με βούρλα. Πρόκειται για κατασκευές πολύ ανθεκτικές, με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν εθιμικοί κανόνες για τη μεταβίβαση του οικιστικού κυρίως εξοπλισμού από τον έναν μισθωτή στον άλλον.
Οι σημερινές πελάδες που εκτείνονται στη λιμνοθάλασσα της Τουρλίδας έχουν διαδεχθεί τις παραδοσιακές και χρησιμοποιούν πιο σύγχρονα υλικά, παρέχοντας περισσότερες ανέσεις. Είναι κατασκευές κυρίως της δεκαετίας του 1970, με στέγες από σανίδες και τσίγκο, που χρησιμοποιούνται από τους ψαράδες, αλλά και ως παραθεριστικές κατοικίες, και συναντώνται σε ομάδες.
