Στην πλατεία Μ. Μπότσαρη, την κεντρική πλατεία της πόλης, βρίσκεται η Δημοτική Πινακοθήκη του Μεσολογγίου. Στεγάζεται σε διώροφο κτίσμα νεοκλασικής μορφολογίας, κατασκευασμένο το 1931, στο οποίο λειτουργούσε παλαιότερα το Δημαρχείο της πόλης, ενώ σήμερα το γραφείο του Δημάρχου χρησιμοποιείται μόνο στο πλαίσιο επίσημων εκδηλώσεων.
Στο ισόγειο υπάρχουν δύο αίθουσες, αφιερωμένες στο Λόρδο Βύρωνα. Παράλληλα, το Μουσείο φιλοξενεί μόνιμη συλλογή πινάκων Ελλήνων και ξένων ζωγράφων του 19ου και 20ου αιώνα, εμπνευσμένων από την ιστορία της Ιερής Πόλης του Μεσολογγίου, προσωπικά χειρόγραφα, λιθογραφίες και διάφορα αντικείμενα που σχετίζονται με τον αγώνα για την ελευθερία του γένους του 1821 και την ιστορία του τόπου. Η Συλλογή του Μουσείου περιλαμβάνει πίνακες αυθεντικούς και αντίγραφα από σκηνές της Εξόδου του Μεσολογγίου, προσωπογραφίες φιλελλήνων και Ελλήνων οπλαρχηγών, γκραβούρες αυθεντικές του 1837 του Friedel, όπλα του 1826, νομίσματα και μετάλλια, καθώς και γύψινες προτομές των πέντε μεσολογγιτών πρωθυπουργών, Σπυρίδωνα Τρικούπη, Ζαφείριου – Ζηνόβιου Βάλβη, Δημήτριου Βάλβη, Επαμεινώνδα Δεληγιώργη και Χαρίλαου Τρικούπη.
Ανάμεσα στα ζωγραφικά έργα που εκτίθενται, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να θαυμάσει το μεγάλης αξίας έργο του Γάλλου ζωγράφου Εμίλ Ντε Λασάνκ «Η αυτοθυσία της μάνας». Εκτίθεται επίσης αντίγραφο του πίνακα «Η Έξοδος του Μεσολογγίου» του Θεόδωρου Βρυζάκη από τον Άγγελο Κασόλα, το οποίο έχει μάλιστα κεντρικό ρόλο στην πομπή των γιορτών Εξόδου. Άλλα σημαντικά αντίγραφα πρωτότυπων έργων σχετικών με το Μεσολόγγι που περιλαμβάνει η Πινακοθήκη είναι οι πίνακες «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου», του Ευγενίου Ντελακρουά, «Η Επίθεση του Ιμπραήμ» του G. Pietro Mazzola (αντίγραφο από τον Ιωάννη Κασόλα, βασισμένο σε χαλκογραφία του Jean-Charles Langlois) και «Η άφιξη του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι», του Θεόδωρου Βρυζάκη (αντίγραφο από τον Γ. Κασόλα).
Στον ίδιο χώρο εκτίθενται όπλα αγωνιστών του 1821, εκκλησιαστικά αντικείμενα από την ίδια περίοδο, όπως το δισκοπότηρο και ο σταυρός του αγιασμού του μητροπολίτη Ρωγών Ιωσήφ, μία σειρά μεταβυζαντινών εικόνων και έγγραφα από την αδελφοποίηση του Μεσολογγίου με την πόλη Σέφλινσντορφ, γενέτειρα του εκδότη της πρώτης εφημερίδας στην απελευθερωμένη Ελλάδα (Ελληνικά Χρονικά) του Γιόχαν Γιάκομπ Μάγερ, καθώς και τμήματα από το πιεστήριο του ιστορικού τυπογραφείου του.
Διεύθυνση: Πλ. Μπότσαρη 1, 302 00 Μεσολόγγι
Τηλέφωνο: 26310 22134
Ωράριο λειτουργίας:
Χειμερινό ωράριο:
Ανοικτά Τρίτη έως Κυριακή, από 08:30 συνεχώς ως 19:00. Κάθε Δευτέρα: Κλειστά.
Εισιτήριο: Χωρίς εισιτήριο.